Endoskopi nedir? Ne zaman yapılmalıdır?

Endoskopi sindirim sistemini incelemek için cerrahi olmadan ağızdan girilerek gerçekleştirilen bir işlemdir. Endoskopi teşhis amaçlı yapılabildiği gibi tedavi için de yapılabilmektedir. “Endoskopi nedir?” , “Endoskopi yapılmasının nedeni nedir?”, “Endoskopi işlemi için hangi doktora gidilmelidir?” , “Endoskopi riskli bir işlem midir?” soruları endoskopi ile ilgili en çok merak edilen konuların başında gelmektedir

Endoskopi nedir?

Endoskopi sindirim sistemini incelemek için cerrahi olmadan ağızdan girilerek gerçekleştirilen bir işlemdir. Gastroenteroloji doktorunun vücutta bir kesi yapmadan organı incelenmesini sağlar. Yemek borusu, mide ve oniki parmak bağırsağındaki rahatsızlıkların teşhisinde bazen de tedavisinde kullanılan endoskopi, ucunda kamera ve ışık bulunan esnek bir tüpten oluşmaktadır. Bazı durumlarda, biyopsi yapmak için endoskopa özel aletler eklenebilir.

ENDOSKOPİ HANGİ HASTALIKLARDA YAPILIR?

Teşhis amaçlı: Endoskopi birçok semptomdan dolayı yapılabilir.

• Anormal kanama
• İnatçı karın ağrısı
• Yutkunma zorluğu, yutma güçlüğü veya yemek borusunu tıkanması
• Geçmeyen mide bulantısı
• Uzun süre geçmeyen ishal ve kabızlık
• Sebebi belirlenemeyen kilo kaybı
• Mide ülseri
• Enfeksiyonlar
• Pankreatit
• Safra kesesi taşları
• Tümörler
• Sindirim sistemindeki farklı rahatsızlıkların nedenlerini araştırmak için kullanılabilir.

Biyopsi: Bunun yanı sıra şüpheli durumlarda biyopsi yapmak için hastalara mide, yemek borusu ve oniki parmak bağırsağından biyopsi yapılmak üzere doku örneği alınabilir.

Tedavi amaçlı: Endoskopi cihazına özel aletler eklenerek tedavi amaçlı da kullanılabilir. Yemek borusu darlıklarını açmak, biriken sıvıyı boşaltmak, polip kesmek, yabacı bir nesneyi çıkarmak hatta enfekte olmuş safra kesesi gibi küçük organların çıkartılması endoskopi yöntemi ile yapılabilir.

Bunun yanı sıra endoskopi bazen ultrason gibi diğer işlemlerle birleştirilir. Endoskopik ultrason (EUS) denilen yöntem ile endoskopa bir ultrason probu bağlanabilir. Yemek borusu veya mide duvarının özel görüntüleri elde edilebilirken pankreas gibi ulaşılması zor organların görüntüleri daha rahat ve detaylı elde edilebilir.

ENDOSKOPİ NASIL YAPILIR?

Endoskopiye hazırlık sürecinde midenin boş olması gerekir. Bu yüzden endoskopiden önce sekiz saate kadar yemek ve içmek bırakılmalıdır.

• Endoskopi işleminden önce kullanılan bütün ilaçlarla ilgili gastroenteroloji doktoruna bilgi verilmelidir. Kan sulandırıcı ilaçlar endoskopi işleminden birkaç gün önce kanamaya neden olabileceği için bırakılmalıdır.
• Diyabet, kalp hastalığı veya yüksek tansiyon gibi kronik hastalıkları bulunan kişiler ile ilgili gastroenteroloji doktoru gerekli yönlendirmeleri yapacaktır.
• Endoskopi işlemin sırasında ağrı veya rahatsızlık hissedilmemesi için işlem öncesi hastayı rahatlatacak sedasyon yöntemleri uygulanır. Bu nedenle işlemden sonra hastaya yardımcı olabilecek bir kişinin yanında bulunması önemlidir.

• Endoskopi işleminden önce hasta sol tarafına döndürülerek kafası 90 derece döndürülür. Gerekli görüldüğü durumlarda hastaya solunum, tansiyon ve kalp atış hızının takip edilmesi için vücuda elektrotlar takılabilir.
• Endoskopi işlemine başlamadan önce öğürmeleri ve yaşanacak rahatsızlıkları en aza indirmek için hastaya sakinleştirici verilir.
• Ağzın açık tutulması için plastik bir ağız koruyucusu kullanılır. Boğazı uyuşturmak için ağız içine anestezik püskürtülür.
• Endoskop ağıza yerleştirilir. Doktorunuz endoskop boğazdan geçerken yutkunmanızı isteyebilir. Boğazda baskı hissi oluşabilir ancak genellikle acı hissedilmez.
• Endoskop boğazdan geçtikten sonra hasta konuşamaz ancak sesler çıkarabilir. Endoskopi nefes alınmasına engel olmaz.
• Endoskopi sırasında görüntüler muayene odasındaki ekrana aktarılır. Sindirim sisteminizdeki bu tarama işleminin görüntüleri daha sonra da incelenebilmesi için kaydedilir.
• Sindirim sistemini şişirmek için yemen borusundan hafif hava basıncı verilebilir. Bu endoskopun serbestçe hareket etmesini ve sindirim sisteminin kıvrımlarının daha kolay incelenmesini sağlar. Eklenen havadan basınç veya dolgunluk hissedilebilir.
• Bir doku örneği almak veya bir polip çıkarmak için endoskoptan özel cerrahi aletler geçirilebilir
• Muayene bittiğinde endoskop ağzınızdan yavaşça geri çekilir. Bir endoskopi, duruma bağlı olarak genellikle 15 ila 30 dakika sürer.